|
Λευκωσία 1889
- Γιοχάνεσμπουργκ 1963.
Παρακολούθησε μαθήματα
σχεδίου στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών του Μετσοβείου
Πολυτεχνείου. Το 1916 διορίστηκε καθηγητής του μαθήματος
της ιχνογραφίας στο Παγκύπριο Γυμνάσιο. Ο Αδαμάντιος
Διαμαντής, μαθητής τότε στη Ε΄Τάξη, τον θυμάται να
σχεδιάζει στον πίνακα το θέμα των εξετάσεων, ένα γυμνό
πάνω σε βάθρο. Γράφει σχετικά ο Διαμαντής:
«Στην κατανόηση που είχα
απ΄αυτόν οφείλω την απόφαση μου να ακολουθήσω τον
δρόμο που έπιασα. Δεν ήμουν ο μόνος. Ο επόμενος ήταν ο
ζωγράφος Σολ. Φραγκουλίδης. Ως δάσκαλος ο Κισσονέργης
έδωσε κατά τον πλέον εμφανή τρόπον κάτι το πιο
συγχρονισμένο και καινούργιο για την εποχή του, που
γέμιζε εμάς τους μαθητές του με ενθουσιασμό και ελπίδες».
Ο Διαμαντής έγραφε μετά το θάνατο του Κισσονέργη.
«Ίσως
δεν είναι αμέσως τώρα ο κατάλληλος χρόνος για να γίνει
ένας απολογισμός του έργου του Κισσονέργη. Εν τούτοις
αξίζει να λεχθούν λίγα λόγια για τη δουλειά του ως
δασκάλου και ως ζωγράφου. Το έργο του μπορεί να είναι
διάφορο από τις απόψεις που κυριαρχούν σήμερα. Οι
άνθρωποι όμως κρίνονται μέσα στην εποχή τους, τις
συνθήκες και από το τι παρέλαβαν».
(Εφημ. Ελευθερία, 25 Ιανουαρίου 1963)
Ο ζωγράφος Τηλέμαχος
Κάνθος, γράφει για το έργο του Κισσονέργη:
«Γύρισα την Κύπρο, και
από το 1944 και ύστερα έμεινα στη Λευκωσία και έβλεπα,
εδώ και εκεί, κάποια έργα του Κισσονέργη, ιδίως
ακουαρέλες, με θέματα τη Λευκωσία, με μια ερευνητική
ματιά ακούραστη, ένα σχέδιο σαφές και απέρριτο,
προσηλωμένο στην απόδοση της ζωγραφικής ουσίας. Τη
Λευκωσία ο ζωγράφος την αγάπησε και την απέδωσε
χρωματικά. Αλλά ταυτόχρονα, είδα και ωραιότατα σχέδια
από το Καρπάσι, κοστούμια καμωμένα με ακούραστη
προσέγγιση, σκηνές από την κυπριακή ζωή στον κάμπο,
γυναίκες να δουλεύουν στα σπίτια, ηθογραφικά και άλλα».
(Περιοδικό Νέα Εποχή. 205 (1990) σελ. 33
– 34)
Σημειώσεις: Ιωάννης Κισσονέργης.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΚΥΠΡΟΥ. ΛΕΥΚΩΣΙΑ 1993
Ιωάννης Κισσονέργης (1889 -
1963)
Ο Κισσονέργης πήρε την
πρώτη του καλλιτεχνική παιδεία στην Αθήνα γι΄αυτό ήταν
πολύ φυσικό να επηρεαστεί καλλιτεχνικά από το κλίμα που
επικρατούσε εκεί τις δύο πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας.
Η Σχολή Καλών Τεχνών, όπου φοίτησε για ενάμιση χρόνο,
ήταν ακόμη κάτω από την επιρροή του Νικηφόρου Λύτρα που
δίδαξε εκεί από το 1866 μέχρι το 1904. Επίσης οι
περισσότεροι από τους καθηγητές που δίδασκαν την περίοδο
που φοίτησε ο Κισσονέργης, όπως ο Γεώργιος Ιακωβίδης, ο
Γεώργιος Ροϊλός, ο Σπύρος Βικάτος και ο Δημήτριος
Γερανιώτης, προέρχονταν από τη Σχολή του Μονάχου. Η
σχέση του Κισσονέργη με τους καλλιτέχνες αυτούς φαίνεται
περισσότερο από το ακαδημαϊκό, τεχνικά άρτιο, λεπτομερές
και επιδέξιο του σχέδιο.
Τα θέματα του που
πραγματικά ενέπνευσαν τον καλλιτέχνη, από την εποχή των
σπουδών του μέχρι το θάνατο του, και που αποτελούν το
μεγαλύτερο μέρος της δημιουργίας του, είναι σκηνές από
τη καθημερινή ζωή και τα τοπία. Για την απόδοση του
χρησιμοποίησε το λάδι περισσότερο όμως την ακουαρέλα
Οι ελαιογραφίες του με θέμα
τη καθημερινή ζωή αποτελούν ένα είδος ηθογραφίας
επηρεασμένες από το πνεύμα της ζωγραφικής του γαλλικού
υπαιθρισμού. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 40 είναι
πιο συγκρατημένες και δίνουν την ίδια σημασία. Στο
σχέδιο και στο χρώμα. Τα χρώματα είναι πιο μουντά και η
πινελιά ήσυχη και περιγραφική. Ο καλλιτέχνης
ενδιαφέρεται για τη λεπτομέρεια και το ανεκδοτολογικό
περιεχόμενο της σκηνής.
ΙΩΑΝΝΗΣ
ΚΙΣΣΟΝΕΡΓΗΣ
ΚΥΠΡΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ Η ΠΡΩΤΗ ΓΕΝΙΑ
ΕΛΕΝΗ Σ. ΝΙΚΗΤΑ |
